سرمایهداری در چین؛
نوزایی سرمایهداری در چین در دهه ۱۹۸۰ چگونه و تحت چه شرایطی رخ دارد؟ این موضوع کتابی است که به تازگی ایزابلا وبر نوشته و حاوی درسهای گرانبهایی برای شناخت دو شکل از اجرای سیاستهای نئولیبرالیستی است. در روسیه ، توصیهها و دستورالعملهای اقتصاددانان نئولیبرال مو به مو اجرا شد. روسها «دکترین شوک» را به کار بستند: آزادسازی یکباره قیمت، و سپس خصوصیسازی های گسترده و سیاستهای ریاضتی برای مهار تورم. همه اینها کاملاً منطبق با نظریههای جریان اصلی بود که بازار را عامل تنظیم قیمت میدانند. خط این بود: بازسازی بازار قبل از هر چیز یعنی آزادسازی قیمتها؟! مسیری که چین آن را نپذیرفت. نظر شما در خصوص ایران چیست؟
کد خبر: ۳۷۹۵۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
عبدالله افراسیابی؛
دگماتیسم به مثابه تصلب و تعصب محض مطلق و غیر معقول فکری و ذهنی است و تفکر و تعقل و انتقاد منصفانه و منطقی را برنمی تابد در تعارض و تناقض با آزاداندیشی و منطق و عقل و سیالیت و دینامیسم و ترانسفوریسم علمی و فلسفی میباشد.
کد خبر: ۳۶۰۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۷/۰۲
تمدن اسلامی
ما در بخش «تاریخ در ترازو» هم به معرفت تاریخ به معنای عام نظر داریم و هم به تاریخ به مثابه یک رشته (discipline) دانشگاهی در جهان و به طور خاص در ایران توجه داریم. شما یکی از استادان و متفکرانی هستید که درباره رشته خودتان یعنی فلسفه و معرفت در ایران کنونی و در تاریخ گذشته در جهان اسلام، نگاه انتقادی یا به تعبیر رایج امروز، نگاه آسیب شناختی (pathologist) داشتهاید و از بحران در فلسفه سخن گفتهاید و از مقام فلسفه در تمدن اسلامی پرسش کردهاید و در ربط با زوال و انحطاط تمدن مسلمانان از نقش زوال فلسفه سخن گفتهاید و اشاره کردهاید که در تمدن ایرانی-اسلامی به جای این که فیلسوفان متفکران قوم باشند، گروههای دیگری سررشته دار اندیشه شدهاند. اکنون خدمت شما رسیدیم تا ملاحظات خودتان را اولا راجع به معرفت تاریخ و ثانیا درباره رشته تاریخ به طور خاص در ایران، بفرمایید. نکته مهم دیگر این که خیلی از مسائلی را که اهل تاریخ با آنها درگیرند، فلاسفه مطرح کردهاند. یعنی فلاسفه هستند که خیلی از پرسشهای معرفت شناختی را پیش روی اهل علم گذاشتهاند و معمولا خود اهل تاریخ کمتر از نظر روش شناختی و معرفت شناختی به این مباحث پرداختهاند. قدیمترین پرسشی که راجع به تاریخ داریم، مربوط به فیلسوف بزرگ یونانی ارسطو در کتاب «فن شعر» است. از آن زمان تاکنون، همواره کفه ترازوی مباحث فلسفی و معرفتی راجع به تاریخ به نفع فلاسفه سنگینی میکند و خود اهل تاریخ بیشتر در این مسائل از فلاسفه پیروی کردهاند یا به آنها بیاعتنایی کرده اند یا حتی صورت مساله را حذف کردهاند و گفتهاند که این مباحث به ما مربوط نیست. اگر ممکن است در مورد این مباحث نیز نظر خود را بفرمایید.
کد خبر: ۳۶۰۲۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۳۱
مترجم کتاب «سوژه و دازاین»:
احسان پویافر میگوید: مباحث فلسفی ما امروزه عموما از بستر زندگی و زمان خالی شده و گفتگوهایمان تبدیل به تاملات درونی بدون توجه به دیگری و جهان پیرامونی رخ میدهد و ما تبدیل به جزیرههایی در خود شدهایم که از حیث فلسفی درونماندگار و در خود فروبسته هستیم. به همین دلیل نیاز به ترجمه و تفکر در سنت پدیدارشناسی و بهخصوص هایدگری که در آن به جای سوژه درونماندگار و در خودفرو رفته، از جهانپیرامونی، در-جهان-بودن و اتمسفر و حال و هواها به مثابه امر سرآغازین بحث میکند، نیاز امروز فلسفی ماست.
کد خبر: ۳۵۹۹۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۶/۲۹
مترجم کتاب «آسیبهای پنهان طبقه»؛
دورکیم دلیل پیدایش طبقات اجتماعی و به تبع آن، نابرابریها را تفاوت در بهره هوشی و شایستگی انسانها میداند. منتسکیو ریشه طبقات اجتماعی را در ذات جامعه میداند و میگوید جوامع اساساً به صورت نابرابر شکل گرفتهاند و باید این نابرابریها را کاهش داد. ولتر هم اعتقاد دارد طبیعت جامعه باعث شکلگیری طبقات مختلف و شکاف طبقاتی میشود. او نقش دولت را در کاستن از این شکاف مهم میداند. اندیشمندان، وجود طبقات اجتماعی را از زوایای مختلف بررسی کردهاند و از تبعات اجتماعی، روانی و شخصی آن نوشتهاند. سِنِت در کتابش، علاوه بر این تبعات، زخمها و آسیبهایی را میکاود که چندان به چشم نمیآیند و مثل خوره، روان را میآزارند و به فرسودگی میکشانند.
کد خبر: ۳۴۸۴۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۰۶
دین در جامعه باز؛
امروز پرسش در جوامع لیبرال این است: با فرض اینکه آزادی دینی نوعی ارزش در جوامع باز یا لیبرال محسوب شود، تا کجا باید با دین مدارا کرد؟ اینکه آزادی دین نوعی ارزش است، یک چیز است؛ اما به صرف اذعان به این نکته، حدود و ثغور دقیق اعمال و رفتارهای دینیای که باید با آنها مدارا شود مشخص نمیشود.
کد خبر: ۳۴۲۳۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۲۴
سریع القلم:
نمیخواهیم در مورد درست یا غلط بودن این پارادوکسها قضاوت کنیم بلکه صرفا کار یک شیمیدان را در آزمایشگاه علم سیاست انجام میدهیم یعنی موضوع خود را به زیر میکروسکوپ برده و آنچه مشاهده میکنیم به عنوان واقعیت مورد شناسایی قرار میدهیم
کد خبر: ۳۳۴۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۰۴
واسازی سوژه بیرون از تاریخ
ابراهیم توفیق و همکارانش، در کتاب برآمدن ژانر خلقیات ایرانی، به واسازی گفتارهای رایجی میپردازند که خواه افواهی، خواه عامهپسندانه و خواه در ردای پژوهشهای علمی میکوشند بگویند که ما ایرانیان، چه خلق و خوهای - عموما- مذموم و ممدوحی داریم.
کد خبر: ۳۳۱۵۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۲/۱۶
فراستخواه مطرح کرد
فراستخواه با بیان اینکه امروز شهرهای ما با ایدئولوژی دولتی اداره میشوند، گفت: یکی از آسیبهای ایران این است که علوم انسانی اختیار معرفت شناختی ندارد.
کد خبر: ۳۱۷۲۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۵
خاطرات پدرانه بدرد نخورند؛
پدر شدن بیشک حس شگفت انگیزی است، اما آنچه پدرها معمولا از دوران کودکی فرزند خود به یاد میآورند، چیزی جز خوابهای شبانه که با صدای گریه نوزاد تقطیع شده، نیست، اما قصه در مورد مادرها اینطور نیست؛ کارل سدرستروم پس از تورق دفترخاطرات چندین پدر و مادر، معتقد است که برای اینکه پدر بهتری بود، باید گوش به حرف مادران بود!
کد خبر: ۳۱۴۹۴۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۱۲
درسگفتارهای اقتصادی
مکتب اتریش در فضای فکری ایران از مکاتب اقتصادی بحثبرانگیز در سه دهه اخیر بوده است و موافقان و مخالفان پر شوری دارد. اقتصاد اتریشی یا مکتب اتریشی که به مکتب وین نیز مشهور است یکی از مکتبهای اندیشهٔ اقتصادی خارج از جریان اصلی بوده که بر سازمانیابی خودبهخودی بر اساس ساز و کار قیمتها تأکید دارد. فردگرایی روششناختی و خنثی نبودن پول از دیگر مشخصههای فکری آن است.
کد خبر: ۳۱۴۰۱۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۷
مکاتب اقتصادی
نام این مکتب از بنیانگذاران و هواداران نخستین آن، که شهروندان امپراتوری هابزبورگ اتریش بودند، از جمله کارل منگر، اویگن فن بوم-باورک، لودویگ فن میزس، و برندهٔ جایزهٔ نوبل، فردریش هایک مشتق شدهاست. امروزه، پیروان مکتب اتریش در سراسر جهان حضور دارند، اما بیشتر با عنوان اقصاددانان اتریش و آثار آنان با عنوان اقتصاد اتریشی نامیده میشود.
کد خبر: ۳۱۳۲۱۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۰۲
گفتگو با عبدالحسین خسروپناه؛
ملاصدرا نظریه قدرت سیاسی یا سعادت سیاسی ارائه نداده است
کد خبر: ۳۰۳۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۱۰
به سوی عقلانیت و معنویت
«مصطفی ملکیان مطالبی را بیان می کند که نشان دهنده آن است که با مفاهیم «معنویان» و «فرزانگان» ارتباط برقرار کرده است.»
کد خبر: ۲۷۹۱۰۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۳/۱۲
رویکرد رئالیستی؛
رئالیستها باورد دارند که در نظام بینالملل آنارشیست حاکم است و روابط بینالملل نیز یک سیستم خود جوش است بنابراین هر دولتی باید به دنبال منافع خود باشد و خود امنیت و منافع اقتصاد را تامین کند.
کد خبر: ۱۹۵۶۵۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۵
دو صادق؛
آنچه اساس داستانهای صادق هدایت را میسازد، قرائت او از خودش و جامعهای است که در آن بهسر میبرد. جامعهای فرسوده و سنتی و لنگدرهوا که تماموکمال تَن به مدرنبودن نمیدهد. داستانِ «سگ ولگرد» با صراحت این وضعیت را نشان میدهد. بهگفته جلال آلاحمد، سگ ولگرد انگار متعلق به عالم دیگر است که ارباب دیگری داشته و در این عالم غریبه افتاده و محکوم به لطمهخوردن و کنار جادهای ازنفسافتادن است. در این تعبیر استعاره «ارباب» بیش از هرچیز دیگری نظرگیر است و همدلی بیشتری برمیانگیزد. درواقع داستان «سگ ولگرد»، داستان ارباب و بنده است.
کد خبر: ۱۸۱۰۰۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۰/۱۸
عدالت توزیعی؛
«عدالت توزيعي» عبارتي است كه اين روزها بر زبان بسياري از مردم جاري است، از تظاهركنندگان معترض به جهانيسازي و ابرشركتهاي چندمليتي تا مخالفان كليت نظام سرمايهداري كه از مدتها پيش از آن استفاده ميكردند.
کد خبر: ۱۶۴۴۹۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۸/۰۲
محمد محمدعلی:
از محمد محمدعلی بعد از رمان «جهان زندگان» چند سالی بود که کتاب تازهای منتشر نشده بود تا اینکه امسال «جُستاری در فرهنگ وغوغساهاب» او در نشر کتابسرای تندیس منتشر شد؛ اثری که چنانکه از عنوانش برمیآید یک کتاب غیرداستانی است و موضوع آن کتاب «وغوغساهاب» صادق هدایت است.
کد خبر: ۱۵۷۱۵۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۶/۲۷
گفتاری از دکتر سعید زیباکلام؛
فردی که علاقه مند به حوزه علوم اجتماعی یا سیاسی است می تواند با نگاهی نوآورانه و متأثر از آموزه های الهی تحقیق کند. چیزی که عیب است و مایه خسران خواهد شد این است که بیایند و این کار طی ده بیست سال گذشته هم رایج است ـ آن را با آیات و احادیث مزین کنند. و این مایه تأسف است. تصورشان این است که با چنین حرکت ها و رویکردهایی، در اقتصاد می شود، نظام ربوی را با گفتن کلمه کارمزد برطرف کنند و با انواع و اقسام کلاه شرعی، اقتصاد فعلی را بانکداری اسلامی جلوه دهند. ما در اسلام، کلاه شرعی نداریم. پیش از این که کلاه سر شرع و دین بگذاریم کلاه بر سر خودمان گذاشته ایم. در واقع می فهمیم که چه کار داریم می کنیم؛ این ها واضح، مشخص و معین است و خودمان را نمی توانیم فریب دهیم.
کد خبر: ۱۳۹۸۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۴/۱۷
محسن حدادی:
حالا اینکه مهندس سودای رئیسجمهور شدن دارد و کسی تحویلش نمیگیرد و یا در هیچ لیستی برای مجلس او را دعوت نمیکنند و حتی گزینه شورای شهر و شهرداری تهران هم نیست، اهمیت ندارد، مهم این است که او همچنان خودش را کارمند احمدینژاد میداند.
کد خبر: ۱۲۶۵۶۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۲/۱۸